Ithink.pl - Dziennikartstwo Obywatelskie
Rzecz o prozie Amosa Oza
dodano 07.03.2009
Ozowski człowiek mówi, Jahwe milczał.
Boaz nie jest jedynym dzieckiem, którego ustami przemawia Amos Oz. Antropomorfizacją jego głosu są także Nimi, Mati i Maja - bohaterowie Nagle w głębi lasu i Profi, bohater wcześniejszej książki Oza – Pantery w piwnicy.
Każde z tych dzieci stawia światu i - przede wszystkim - dorosłym ważne pytania, każde zaskakuje odwagą, śmiałością, spokojem, nadzieją, każde z nich ma odwagę sprzeciwiać się akceptacji zła czy bezsensu w świecie. Profi to dwunastolatek przesiąknięty ideami walki zbrojnej, dzięki której powstanie państwo Izrael. Akcja Pantery w piwnicy toczy się po Drugiej Wojnie Światowej, kiedy tereny Ziemi Świętej okupowane są przez Brytyjczyków (czyli Wrednego Albiona). Ulubioną zabawą Profiego i jego kolegów jest zabawa w Podziemie, w którym planowane i omawiane są walki zbrojne przeciwko Brytyjczykom. Któregoś dnia Profiego w czasie zabawy na powietrzu zastaje godzina policyjna, kiedy chłopiec usiłuje się dostać do domu, spotyka go Brytyjczyk – sierżant Dunlop. Zamiast aresztowania, oferuje mu odprowadzenie go do domu. Profi, który ma zamiar wydobyć z niego jakieś tajne informacje, zaczyna się z nim spotykać – motywem przewodnim spotkań ma być nauka angielskiego i hebrajskiego - bo sierżant Dunlop daje się poznać, jako rozkochany w judaizmie i w Biblii. Kompani Profiego dowiadują się o jego spotkaniach, określają go, jako zdrajcę. Rozważania Oza nad powiązaniem zdrady i miłości, w myśl których ten, który kocha, najczęściej jest zdrajcą, są trzonem książki. Zdrajcą swojego kraju jest sierżant Dunlop, który pokochał wroga, czyli Żydów; zdrajcą był król Dawid, później przez wszystkich zdradzony, zdrajcą jest sam Amos Oz optujący za kompromisem Izraelsko - Palestyńskim. Do zdrady zdolni jesteśmy tylko kiedy kochamy – w szczególności: kochamy innych bardziej niż siebie i własną stabilizację. Sierżantowi Dunlopowi z pewnością wygodniej byłoby nie kochać hebrajszczyzny, a Profiego pozostawić brytyjskiemu wymiarowi sprawiedliwości.
Te słowa nie odnoszą się w żaden sposób do zdrady małżeńskiej. Jest to zdrada samej miłości, której miłością zmyć nie można. Sierżant Dunlop umiłowaniem hebrajszczyzny zmywa zdradę Brytyjczyków. Miłość do wroga wymaga od nas kompromisu, każe próbować godzić niemożliwe z pozoru do pogodzenia różnice. Każe wierzyć, że szkoda ich wszystkich – i Palestyńczyków, i Żydów, i okupujących terytoria Brytyjczyków.
W Panterze w piwnicy Profi wypowiada takie słowa:
DODAJ SWÓJ KOMENTARZ
REKLAMA
ARTYKUŁY O PODOBNYM TEMACIE
5 NAJLEPIEJ OCENIANYCH ARTYKUŁÓW