Ithink.pl - Dziennikartstwo Obywatelskie
Dlaczego jesteśmy agresywni?
dodano 26.02.2008
Zachowania agresywne występują na wielką skalę w wielu dziedzinach życia społecznego, unieszczęśliwiając całe rzesze ofiar i ich rodzin.
Następną teorią, jest koncepcja zakładająca, że agresja jest wynikiem uczenia się za pośrednictwem procesów warunkowania sprawczego i modelowania. Zwolennicy tej teorii uważają, że agresja, podobnie jak inne sposoby zachowania, podlega procesom uczenia się, odrzucają pogląd, że agresja należy do wrodzonego wyposażenia natury ludzkiej. Jest ona zachowaniem nabywanym, wywoływanym, podtrzymywanym i wygaszanym w zależności od przekonań człowieka o karach i nagrodach, z jakimi zachowanie to się spotyka (Wojciszke, 2004). Jeśli działanie agresywne prowadzi do uzyskania jakiejś nagrody (np. redukcja nieprzyjemnych stanów psychicznych, pieniądze, wygranie rywalizacji etc.), to jest ono z reguły przez jednostkę utrwalane i potęgowane. W tym kontekście szczególnie ważne jest obserwowanie zachowań agresywnych innych ludzi, szczególnie wtedy, gdy nie spotykają się z karą. Może tu wystąpić zjawisko naśladowania tych zachowań, dlatego też szczególną rolę przywiązuje się do środków masowego przekazu, gdyż coraz częściej zachowania agresywne są tam prezentowane. W teorii tej podkreśla się, że zachowania agresywne, nie spotykające się z karą, mają tendencję do wzmocnień, zatem powtarzają się. Ponadto obserwacja cudzych agresywnych zachowań, również może spowodować agresję (Wojciszke, 2004).
Ostatnie przeze mnie prezentowane ujęcie teoretyczne jest jednym z najbardziej aktualnych ujęć teoretycznych. Tedeschi i Felson (1994) zaproponowali „teorię interakcjonizmu społecznego działań przymuszających”. Model ten dotyczy głównie instrumentalnej funkcji działań przymuszających. Zakłada się w nim, iż sprawca, który stosuje przymus, by wyrządzić krzywdę drugiemu człowiekowi lub wymusza na nim uległość, kierują trzy główne cele: kontrola zachowania innych osób, przywrócenie sprawiedliwości oraz potwierdzenie i ochrona własnej tożsamości (Tedeschi, Felson, 1994, s. 348). Według tej teorii najważniejsze są trzy formy działania z przymusem: groźba, kara oraz siła fizyczna. Tedeschi i Felson, aby wyjaśnić naturę procesu podejmowania decyzji, który prowadzi do wykonania działania przymuszającego, w swojej teorii odwołują się do kilku nurtów teoretycznych, np. wcześniejsze doświadczenia uczenia się w podobnych sytuacjach zawierają wskazówki dla oszacowania prawdopodobieństwa osiągnięcia różnych rezultatów. Kolejnym istotnym czynnikiem jest też poznawcza dostępność skryptów działania z przymusem bądź bez przymusu (Krahe, 2005). Jak uważa Barbara Krahe „ważnym wkładem interakcjonizmu społecznego jest rozpatrywanie agresji w szerszym kontekście innych form zachowania społecznego mającego na celu wywarcie wpływu na innych. Podejście to kładzie nacisk na fakt, że agresja, jako szczególna forma działania przymuszającego, jest tylko jedną z potencjalnych strategii wpływu oraz, że jednostka, podczas racjonalnego procesu wyboru, podejmuje decyzję czy stosować te strategię w danej sytuacji” (Krahe, 2005, s. 47). W teorii tej nie traktuje się jednostki jakby była popychana w stronę zachowań agresywnych przez wrodzone instynkty lub silny afekt negatywny, lecz jako osobę, która posiada potencjał do kontroli nad swoim zasobem reakcji agresywnych, i która ma możliwość wyboru czy podjąć zachowanie agresywne czy też nie.
DODAJ SWÓJ KOMENTARZ
REKLAMA
5 NAJLEPIEJ OCENIANYCH ARTYKUŁÓW