Start
Profil
Pino quizy
pino gry
o pino
Ithink.pl - Dziennikartstwo Obywatelskie

"Ten koszmarny opus" czy "to koszmarne opus"?

Autor: Mirnal
dodano 19.03.2007
"Ten koszmarny opus" czy "to koszmarne opus"?

Za kilka dni wyślę do Rady Języka Polskiego poniższą propozycję dotyczącą zmiany rodzaju gramatycznego wyrazu "opus". Proszę o komentarze.



Wiele łacińskich wyrazów rodzaju męskiego przyjęto do naszego słownika bez zmiany rodzaju. Niektóre wprost, np. globus, honor, lapsus, poeta, sinus, status, terror, torus; inne po przyjaznym spolszczeniu, np. casus (kazus), circus (cyrk), color, consensus, detector, editor, genius, index, luxus, murus (mur), musculus (muskuł), pulsus, spiritus, usus (uzus), vigor zmieniając (z oczywistych powodów) c/k, i/y, x/ks, v/w, s/z lub s/sz, końcowe l/ł oraz tracąc zwykle (przy dłuższych wyrazach) -us.

Słowa łacińskie arteria, aura, aurora, cholera, fama, figura, flora, forma, fortuna, furia, gleba, gloria, historia, materia, nota, propaganda, ruina, statua, toga, utopia, zona przeszły “dosłownie” do naszego słownika, zaś amphora, columna, larva, littera, nympha, syllaba, victoria z niewielkimi modyfikacjami (poza omówionymi przy rodzaju męskim – ph/f, ll/l), zachowując przy tym rodzaj żeński.

Gdyby łaciński wyraz rodzaju żeńskiego, np. cedrus (cedr), przyjęto do naszego słownika, to przecież albo również w rodzaju żeńskim (ta cedrusa, dwie cedrusy, pięć cedrus), albo w rodzaju męskim (ten cedrus, dwa cedrusy, pięć cedrusów). Wybrano drugi wariant odrzucając zakończenie -us.
Wyraz anomalia w łacinie jest rodzaju żeńskiego, ale choć w naszym języku część słowników przypisuje mu także ten rodzaj, to jednak niektóre poradniki podają, że występuje tylko w liczbie mnogiej.

Łacińskie słowa Babylon (starożytne miasto nad Eufratem), domus, ficus (figa), humus (ziemia), laurus, lotos, plebs oraz sedes są rodzaju żeńskiego, ale jednak Babilon, dom, fikus (figowiec), humus (próchnica), laur oraz pozostałe, po polsku są rodzaju... męskiego.

Łacińskie słowa rodzaju nijakiego clima, drama, fatum, filtrum, forum, metallum, sonetum, poema, scalpellum, talentum, votum, zenith przyjęto do polszczyzny w rodzaju nijakim lub męskim bezpośrednio albo stosując omówione zabiegi, a ponadto ignorując nieme h, tracąc (przy dłuższych wyrazach) końcowe -um lub dodając t, aby uniknąć posądzenia o rodzaj żeński, natomiast w rodzaj żeński przeszły słowa asthma oraz charisma, które w omawianym języku obcym mają rodzaj nijaki.

Łacińskie słowa album, chaos, corpus oraz virus są rodzaju nijakiego i nie jest to zgodne z rodzajem męskim ich polskich odpowiedników, zatem czy oprócz dziwnego uporu polonistów istnieje poważny powód, aby równie nijaki wyraz opus utrzymywać w tyle sztucznym, co w tradycyjnym rodzaju (równie) nijakim w naszym języku?
wróc do artykułów
 
DODAJ SWÓJ KOMENTARZ
Aby dodac komentarz należy się zalogować.
 
REKLAMA
 
UŻYTKOWNIK: Mirnal
avatar

O mnie
W serwisie od:
12.02.2007
Dodaj do znajomych

 
INNE OD Mirnal
 
ARTYKUŁY O PODOBNYM TEMACIE
 
5 NAJLEPIEJ OCENIANYCH ARTYKUŁÓW
21.09.2009 10:24:34
02.06.2009 19:31:08
09.06.2009 18:03:13
27.04.2009 18:23:22
 
zobacz więcej
 
Społeczność Witamy w serwisie Pino.pl. Nasz serwis to

nowoczesny portal społecznościowy

w pełni tworzony przez naszych Użytkowników. Dołącz do naszej społeczności. Poznaj świetnych ludzi, kontaktuj się z nimi, baw się rozwiązując quizy, graj w gry, twórz własne blogi, pokazuj swoje zdjęcia i video. Pino.pl to serwis społecznościowy dla wszystkich tych, którzy chcą świetnie się bawić, korzystać z wielu możliwości i poznać coś nowego. Społeczność, rozrywka, fun, ludzie i zabawa. Zarejestruj się i dołącz do nas.
Pino
Reklama
O Pino
Polityka prywatności
Pomoc
Regulamin
Blog
Reklamacje
Kontakt
Polecane strony
Darmowy hosting
Playa.PL - najlepsze gry
Filmiki
Miłość
Prezentacje