Ithink.pl  - Dziennikartstwo Obywatelskie
"Ten koszmarny opus" czy "to koszmarne opus"?
dodano 19.03.2007
Za kilka dni wyślę do Rady Języka Polskiego poniższą propozycję dotyczącą zmiany rodzaju gramatycznego wyrazu "opus". Proszę o komentarze.
Jednak i to mało – pod omawianym terminem można wytwarzać (w szczególności w koncernie o nazwie Opus) rozmaite towary rynkowe o nazwie producenta.
Nie będą dziwne wypowiedzi - Nie, proszę o to motorowo-żaglowe opus (jacht marki Opus), o to słodkie opus (czekolada), o to srebrne opus (samochód), o to kolorowe opus (telewizor), o to pięciokilogramowe opus (proszek do prania), o to bardziej matowe opus (glazura)?
Pierwsze motorowo-żaglowe opus opuściło port i udało się w turystyczną podróż, natomiast drugie – startowało w regatach i zajęło trzecie miejsce. Biało ożaglowane opus zmagało się ze sztormem. Zagraniczne Opus (firma) było niewypłacalne i zbankrutowało. Dawniej było ono zamożną firmą. Należy ukarać to zadłużone Opus. Może je zlicytować? Przecież to jakiś językowy absurd!
Na ogół zdrobnienia przyjmują rodzaj tożsamy z rodzajem rzeczownika podstawowego, np. telewizor – telewizorek, góra – górka, dziecko – dzieciątko, działo – działko, dzieło – dziełko. A nijaki opus? Męski ten krótki opusik szósty, czy nijaki to krótkie opusik szóste? A może również przyjąć z łaciny (opusculum – dziełko, rozprawka oraz opuskuł)? Jednak ten ciekawy (a nie to ciekawe) opuskuł/opuskułek szósty (nie szóste), choć oczywiście to ciekawe opuskulątko szóste. Zatem – dlaczego to opus, jednak nie to opuskuł? Argumentacja w obu przypadkach byłaby logiczna i konsekwentna – wyrazy opus (dzieło) oraz opuskuł (dziełko) w obu językach byłyby rodzaju nijakiego. A tak nie jest. Zdrobniale w łacinie opusculum (dziełko) jest także rodzaju nijakiego, ale do naszego języka przyjęto jako opuskuł w rodzaju męskim. I rozsądnie! Zdrobnienie corpusculum (ciałko) spolszczono jako korpuskuła (drobna cząsteczka). Tym razem rodzaj nijaki zmienił się w żeński. W obu przykładach jakoś zapomniano o „nijakim” pochodzeniu słów.
Korpus to część ciała (tułów), zwarta część budowli, część urządzenia technicznego (o jednolitej bryle), jednostka wojskowa, także korpus dyplomatyczny i konsularny. To słowo nie zostało stworzone przez nas – zostało przyjęte również z łaciny (corpus ‘ciało’). A tam jest także rodzaju... nijakiego. Zatem podane uzasadnienia, że opus jest „nijakie” nie mają większego sensu.
DODAJ SWÓJ KOMENTARZ 
REKLAMA
ARTYKUŁY O PODOBNYM TEMACIE
zobacz więcej
5 NAJLEPIEJ OCENIANYCH ARTYKUŁÓW



















 



 
 
 

