Rozpacz contra nadzieja
Człowiek podejmujący odpowiedzialność ze grzech pierworodny, wygnany z raju to człowiek tragiczny, dramatyczny. Hiob jest niewątpliwie jedną z najgłębiej ilustrujących ten dramat figur. Chagall odmalowuje go na litografiach 'Job modlący się' i 'Rozpacz Joba'. Jego postać na tych litografiach odmalowana jest zieleniami – co po raz kolejny w twórczości Chagalla wskazuje na fakt utkania człowieka wiary z nadziei, która jest znaczącą zwłaszcza w chwilach tragicznych.

Postać Jeremiasza i Izajasza nasuwa nam bardzo podobne konotacje, jak postać Hioba – na wystawie możemy oglądać dwie litografie poświęcone autorowi Lamentacji:  'Jeremiasz' i 'Rozpacz Jeremiasza'. Izajasza ilustruje praca 'Izajasz przepowiada apokalipsę'.

Tematyka końca, związana w chasydyzmie (i każdej religii) z nadzieją wiecznie czekającą na człowieka w Bogu obecna jest w twórczości Chagalla od czasu wojny np. litografia z 1943r. 'Ukrzyżowanie' lub bardzo zbliżone do niego, młodsze 'Mistyczne Ukrzyżowanie'  (1969), które możemy oglądać na tej wystawie – obie prace zawierają bardzo smutną, już nie chasydzką ale spokojną ilustrację Chagallowskiej ‘rozmowę’ malarza z Bogiem o losie świata. Koresponduje to ze słowami malarza zapisanymi w jednej z sal opolskiej galerii: Wszystko można zmienić w życiu i w sztuce i wszystko się przeistoczy gdy pozbędziemy się wstydu wypowiadając słowo miłość (...). W nim jest sztuka prawdziwa. Oto cały mój warsztat i cała moja religia.

Nota biograficzna

Marc Chagall (którego prawdziwe imię brzmiało Mosze Segał) urodził się 7 VII 1887 we wsi Pestkowatik w Rosji (na terenie dzisiejszej Białorusi). Jego młodość związana była z Witebskiem gdzie uczył się malarstwa u Jehudy Pena i Petersburgiem, gdzie na akademii studiował malarstwo od 1907r. Następnie przeniósł się do Paryża (mieszkał w Ulu [la Roche], gdzie mieszkali w tym czasie Ferdynand Léger, Henri Laurens, Aleksander Archipenko, Ardengo Soffici, Mojżesz Kogan i Amadeo Modigliani, a więc czołówka tzw. École de Paris), gdzie przebywał w latach 1910 – 14, co zaowocowało wyraźnymi w jego pracach wpływami awangardy, kubizmu i fowizmu, którymi oddychała wtedy stolica Francji. W 1914 powrócił do Rosji, gdzie w 1915r poślubia Bellę Rosenfeld, której narzeczonym był od wczesnej młodości i która 18 V 1916r. rodzi ich córkę, Idę. Po rewolucji październikowej Chagall pracuje jako scenograf w teatrze żydowskim, jednak jej echa i I Wojna Światowa zmuszają go do wyjazdu z Rosji – na azyl wybiera Berlin (1922), a potem Paryż (1923) gdzie przebywa do 1941 r., kiedy to wyjeżdża do USA na 5 lat. W 1946 r powraca do Paryża i pozostaje w nim do śmierci 28 III 1986.

Jego sztukę sklasyfikować można, jako symboliczno – surrealistyczną. Charakterystyczne dla niej są ekspresja koloru, niezachowywane proporcje postaci, przedstawianych na obrazach zwierząt, kwiatów, domów, instrumentów muzycznych i przede wszystkim człowieka.

Oprócz malarstwa i litografii tworzył ceramikę, rzeźbę, witraże, mozaiki, gobeliny, scenografie teatralne i ilustracje między innymi do Biblii, książek Gogola i bajek La Fontaina.