Ithink.pl - Dziennikartstwo Obywatelskie
Komponenty tajemniczej mikstury - osobowości człowieka
dodano 11.02.2008
Sprzęt komputerowy=geny,oprogramowanie=otaczające nas środowisko,czy indywidualne konfiguracje w systemie komputerowym to nasza osobowość?Co ją kształtuje?
Badania nad rodzeństwami wykazują, że większe podobieństwo rodzeństwa w rodzinach adopcyjnych, w porównaniu do rodzin przybranych, pewien wpływ genów. Uzyskiwane korelacje są jednak tak małe, nawet w rodzinach biologicznych, iż wydaje się, że geny nie wyjaśniają zbytnio wariancji osobowości. Bardziej interesujący wydaje się być zatem wpływ środowiska. Niestety względny brak podobieństwa wśród rodzeństwa w rodzinach adopcyjnych wzmocnił pogląd, że wspólne dla rodzeństwa środowisko ma wpływ na rozwój osobowości. Nie zbadano jeszcze, które konkretnie czynniki środowiskowe prowadzą do podobieństwa lub zróżnicowania środowiska. Ludzie mogą być względnie biernymi odbiorcami wpływów środowiskowych. Mogą sami wpływać swoimi właściwościami na reakcje środowiska, mogą również celowo wybierać swoje środowisko i je kształtować. Mamy zatem do czynienia ze współdziałaniem genów i środowiska, przedkładanie wpływów jednego czynnika nad drugi jest bezcelowe. L.Pervin uzasadnił to znamienną metaforą. Porównanie odnosi się do sprzętu komputerowego. Sprzęt, to geny, oprogramowanie stanowi środowisko. Aby zapewnić prawidłowe działania komputera niezbędne są obydwa komponenty. Sprzęt stwarza pewne możliwości i ograniczenia dla oprogramowania. W każdym komputerze można przecież zainstalować ogromną liczbę programów, a użytkownicy mogą tworzyć indywidualne konfiguracje, podobnie jak wyjątkowa jest osobowość człowieka. Należy podkreślić unikalność produktu finalnego, musimy przecież docenić zarówno sprzęt będący materialną podstawą systemu oraz oprogramowanie, które decyduje o komunikacji oraz stosowanych funkcjach. Bez połączenia różnych elementów nie byłoby mowy o produkcie końcowym. W miarę postępów w technice komputerowej i ewolucji „mózgu” oprogramowanie systemu staje się coraz ważniejsze i spełnia coraz więcej różnych funkcji. Analogicznie rozwój mózgu ludzkiego prowadzi do coraz większej różnorodności myśli, uczuć i działań. Mimo, iż geny w dalszym ciągu mają ogromne znaczenie, kultura oraz doświadczenia życiowe wywierają na ludzi wielki, różnicujący wpływ.
Psychologia rozwojowa, badająca wpływ środowiska rodzinnego, zdaje sobie sprawę z wpływu genów na rozwój osobowości, badacze genetyki zachowania natomiast świadomi są wpływu środowiska zewnętrznego. Taka jednomyślność powinna umożliwić wspólne działanie, wzbogacanie badań jednej dziedziny drugą, w celu lepszego zrozumienia rozwoju człowieka. Ankieta psychologiczna nie jest wystarczającym narzędziem do analizy tak złożonego zagadnienia, jakim jest osobowość. Rola genetyka sprowadza się do określenia aktywności pojedynczego genu w terminach ilościowych, analiza jakościowa należy do psychologa. Psycholog zmuszony jest przeprowadzić wnioskowanie z prawidłowości statystycznych w kategoriach probabilistycznych. Genetyk i psycholog znajdują się, metodologicznie, na różnych piętrach poznania. Nie mogą zatem wspólnie, na to samo niepokojące nas pytanie, udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Jak słusznie zauważono „Biologiczne rusztowanie osobowości może być przekleństwem, jeżeli próbuje się je zignorować i może być darem, jeżeli próbuje się je uwzględnić i wykorzystać”...
DODAJ SWÓJ KOMENTARZ
REKLAMA
5 NAJLEPIEJ OCENIANYCH ARTYKUŁÓW





















