Komponenty tajemniczej mikstury - osobowości człowieka
dodano 11.02.2008
Sprzęt komputerowy=geny,oprogramowanie=otaczające nas środowisko,czy indywidualne konfiguracje w systemie komputerowym to nasza osobowość?Co ją kształtuje?
Światopogląd człowieka podlega procesowi ewolucji, niebezpieczny radykalizm w wieku młodzieńczym ustępuje rozsądnej krytyce. Wraz z wiekiem wzrasta uznanie wartości kultury człowieka. Najnowsze badania nad cechami osobowości skupiają się na „ciekawostkości”. Przedmiotem badań naukowców z Instytutu Maxa Planka stały się sikorki, na ich przykładzie bardzo wyraźnie można zaobserwować różnice interpersonalne. Naukowcy odkryli istnienie „genu ciekawości” u sikorki modrej. Ptaki wyposażone w ten gen wykazywały wyraźną i silną potrzebę eksploracji nowego otoczenia i charakteryzowały się wyraźnym indywidualizmem w swoich poczynaniach. Badania te dowodzą zjawiska polimorfizmu w zakresie neurotransmiterów, powiązanych z genami kształtującymi osobowości u człowieka. B. Kempenaers wyjaśnia, iż ta cecha osobowości może być bardzo istotna w procesie przewidywania, jak jednostka będzie reagować na przewidywalne i nieprzewidywalne zmiany w środowisku, i jak poradzi sobie z tymi zmianami?
Zarówno środowiskowe zmiany, jak i genetyczne uwarunkowanie to nie jedyne czynniki wpływające na kształtowanie się osobowości jednostki. Oprócz wieloaspektowości oddziaływań środowiskowych, należy wziąć pod uwagę kulturę etniczną. Dzięki przeprowadzanym latami badaniom adopcyjnym naukowcy uzyskali możliwość przeanalizowania stosunkowo dużej populacji rozdzielonych bliźniąt (kilkaset osób). Podmiotem badań byli ludzie genetycznie identyczni, którzy wyrośli w rozmaitych środowiskach. Eksperymenty wykazały, iż bliźnięta jednojajowe są do siebie bardzo podobne, nawet jeżeli wychowywały się w innych rodzinach - podobne, ale nie identyczne. Skoro środowisko tylko nieznacznie wpłynęło na ich osobowość, a genetycznie są tożsame, to dlaczego w ogóle się różnią? Wynika to z cech osobowości i źródeł ich uwarunkowań. Cechy osobowości człowieka są rezultatem współdziałania bardzo wielu czynników. Przekonanie o tym, iż wskaźnik odziedziczalności wskazuje na stopień dziedzicznego uwarunkowania danej cechy, jest błędne. Nawet jeśli przyjmiemy, że ogólny wskaźnik odziedziczalności wynosi 40%, nie oznacza to tym samym, iż 40% osobowości człowieka jest dziedziczone, ani że 40% pewnych aspektów osobowości jest dziedziczne. Wskaźnik odziedziczalności określa, w jakim stopniu zróżnicowanie w zakresie danej cechy, mierzone w określony sposób w pewnej populacji można przypisać czynnikom genetycznym. Drugie założenie, które zwykle jest formułowane przy analizie odziedziczalności osobowości, że skoro każda cecha jest w pewnym stopniu dziedziczna, to nie można jej modyfikować, jest równie błędne.
wróc do artykułów