Synagoga to wielka murowana budowla wzniesiona na planie prostokąta. Jest wpisana do Rejestru Służby Ochrony Zabytków. W czasie I wojny światowej została poważnie zniszczona. Po jej zakończeniu chciano ją odrestaurować. Było to możliwe dzięki funduszom dąbrowskiego Żyda- Golda. W latach 1936-37 budynek odnowiono. Zrobiła to architekt z Tarnowa Dorota Mertz. Niestety w czasie II wojny budynek okradziono i przemieniono na magazyn. Po wojnie w latach 1945-50 został on prowizorycznie zabezpieczony przed dewastacją. Do celów kultowych używano małe pomieszczenie na parterze.




W 1971 roku budynek przejął Skarb Państwa. Dane zrzeczenia się przez Związek Religijny Wyznania Mojżeszowego działki wraz z Synagogą pochodzą z 11 maja 1971r. Wtedy postanowiono, że w budynku powstanie dom kultury z obrotową sceną. Projekt opracował profesor Wiktor Zin.



 


Niestety z tych planów nic nie wyszło powodów finansowych.

Wnętrze synagogi było trójkondygnacyjne z galerią, krytą spłaszczonym sklepieniem salą modlitw, przedsionkiem a na piętrze salą dla kobiet. W każdym rogu wybudowano kwadratowe wieżyczki, które mieściły klatki schodowe. Miejsce było barwne z bogactwem szczegółów- malowideł ściennych i płaskorzeźb. Do dziś można zobaczyć części hebrajskich napisów a prace przy renowacji obiektu wykazały, że pod nimi jest druga warstwa malarska.


Przyszłość zabytkowego budynku
Dziś właścicielem Synagogi jest znów Gmina Dąbrowa Tarnowska. Pod koniec grudnia 2006 roku uprawomocniła się decyzja wojewody małopolskiego na mocy, której została ona właścicielem działki, na której stoi ten budynek.




Szacuje się, że aby ten związany z miejscową historią obiekt powrócił do swojej dawnej świetności potrzebna jest kolosalna suma, co najmniej 9 milionów złotych. Sama gmina nie jest w stanie wydać tak olbrzymiej kwoty.



W marcu 2007 roku w związku z przyszłością Synagogi Burmistrz Dąbrowy Tarnowskiej Stanisław Początek spotkał się z Przewodniczącym Gminy Wyznaniowej

w Krakowie- Tadeuszem Jakubowiczem oraz Kierownikiem Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków- Andrzejem Ceterą.

Rozmowa dotyczyła przyszłości budynku i jego przeznaczenia.


Burmistrz poprosił gości o podjęcie wspólnych działań, aby uratować ten cenny zabytek- w tym o pomoc w uzyskaniu funduszy zewnętrznych na ten cel. Zaznaczył, że jeżeli nie uda się uzyskać pieniędzy na konserwację i renowację gmina może zdecydować się na jego sprzedaż wraz z działką w drodze przetargu ofertowego, ponieważ ma do tego prawo. Ma jednak nadzieję, że do tego nie dojdzie i historyczny budynek nadal pozostanie „w rękach gminy”, jak również poddany odnowie a następnie, w jak najlepiej sposób wykorzystany.

Burmistrz Początek uważa, że mając na uwadze jego pierwotną funkcję budynku należy znaleźć takie rozwiązanie, aby podjęta decyzja nie obrażała niczyich uczuć. Musi on zachować swój kształt i wygląd zewnętrzny. Wiadomo, że nie ma i nie będzie mowy o jego rozbiórce a wszelkie decyzje z nim związane muszą być zgodne z przepisami o ochronie zabytków i opiece nad nimi.